RAI

Eind jaren ‘80 van de 20e eeuw ontwikkelde een team wetenschappers uit de Verenigde Staten het Resident Assessment Instrument, of kortweg RAI. RAI had als doel om op een gestandaardiseerde en uniforme wijze de zorgbehoeften van ouderen in woonzorgcentra in kaart te brengen en de zorgplanning te ondersteunen en optimaliseren.

InterRAI SUITE

Later breidde de doelgroep van RAI uit naar diverse doelgroepen en zorgsectoren. De RAI beoordelingsinstrumenten worden sindsdien niet louter gebruikt voor inschalingen van de zorgnood bij ouderen in woonzorgcentra; ook de thuiszorg, en de acute en geestelijke gezondheidszorg begonnen RAI te gebruiken. Verschillende landen startten met de implementatie van RAI in deze sectoren. RAI kreeg vervolgens de naam interRAI en werd een internationale non-profit organisatie met wetenschappelijke onderzoekers uit ruim 35 landen die onder meer instaan voor de ontwikkeling en optimalisatie van de interRAI instrumenten.

De interRAI beoordelingsinstrumenten zijn een ‘suite’ of een verzameling van instrumenten die het functioneren en de zorgbehoeften van personen op verschillende domeinen (fysiek, cognitief, psychisch en sociaal) in kaart brengen. De suite bestaat uit een gemeenschappelijke set van gestandaardiseerde en gevalideerde items bruikbaar voor elke zorgsetting of doelgroep, aangevuld met specifieke items geschikt voor bepaalde doelgroepen of zorgnoden. Ondertussen ontwikkelde de interRAI onderzoeksgroep al meer dan 20 beoordelingsinstrumenten die wereldwijd gebruikt worden.

BelRAI

BelRAI, de Belgische versie van de interRAI Suite, verschilt inhoudelijk weinig van de internationale versie, maar de instrumenten worden vertaald in de drie landstalen (Nederlands, Frans en Duits) en waar nodig aangepast aan de lokale context. De interRAI instrumenten worden continu geactualiseerd op basis van nieuwe wetenschappelijke inzichten. Deze verbeteringen worden ook doorgevoerd in BelRAI.

Sinds 2005 wordt er in België onderzoek verricht naar de mogelijkheden tot implementatie van de interRAI Suite in de zorgsectoren. Sedertdien werden verschillende interRAI instrumenten tijdens projecten vertaald en getest op toepasbaarheid. Het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin startte in 2016 een gecoördineerd en multidisciplinair onderzoek ter voorbereiding van de implementatie van het BelRAI instrumentarium in de Vlaamse zorgsectoren. Tijdens dit traject worden de interRAI instrumenten vertaald, wordt de nodige software ontwikkeld en geëvalueerd, en wordt onderzoek verricht waarbij de BelRAI instrumenten in pilootprojecten uitgetest worden. De finaliteit van dit voorbereidend proces is het verder optimaliseren van de BelRAI instrumenten en het detecteren en creëren van de randvoorwaarden voor de implementatie van BelRAI.

In maart 2018 keurden de federale regering en de deelstaatregeringen het protocolakkoord over de stapsgewijze invoering van BelRAI in de zorgsectoren goed. Hiermee engageren de verschillende regeringen zich om BelRAI te implementeren in België. Een aantal BelRAI instrumenten zijn klaar voor een grootschalige implementatie in de zorgsectoren. Voor sommige instrumenten zijn de vertalingen of het onderzoek via pilootprojecten nog lopende. De komende jaren zullen onder andere verschillende BelRAI instrumenten ingevoerd worden in de sectoren van de Vlaamse sociale bescherming.